De rol en invloed van technologiebedrijven

Naarmate de samenleving zich meer online afspeelt, groeit de afhankelijkheid van platforms en hun aanbieders op verschillende terreinen van de samenleving. De platforms zijn in toenemende mate onmisbaar voor activiteiten op uiteenlopende gebieden, zoals gebied van leren en ontwikkelen, (hybride) werken, infrastructuur, ontspanning, politiek. Voor onze online veiligheid en privacy zijn we afhankelijk van de technische en personele investeringen van deze platforms.

De verschillende afhankelijkheden van platforms brengen risico’s met zich mee. Het betreft immers vaak grote internationale ondernemingen, die zo een machtspositie hebben verworven ten opzichte van individuele burgers, scholen, organisaties en zelfs staten. Dat is op zich al een ongewenste situatie. De opties die de platforms bieden, kunnen bovendien de keuzevrijheid van het individu beperken. De algoritmes van de platforms zijn bijvoorbeeld medebepalend voor de informatie die de individuele burger te zien krijgt en kunnen bijdragen aan de verspreiding van verkeerde informatie (‘fake news’).

De situatie die in de afgelopen decennia is gegroeid, vraagt om een nadere grondige analyse. In hoeverre is het internet een nutsvoorziening? Wat is de rol van de overheid bij het reguleren van online platforms en eventueel zelfs aanbieden van alternatieven? Wat kan Nederland alleen in de omgang met technologiebedrijven en waar is internationale samenwerking aan de orde? Wat zijn de mogelijkheden voor het ontwikkelen of inkopen van digitale infrastructuur met open standaarden en software?